Realizując statutowy obowiązek dbania o edukację i bezpieczeństwo pracowników stomatologii, związek pracodawców stomatologii postanowił przyjrzeć się bliżej zasadom dotyczącym dezynfekcji rąk i powierzchni obowiązującym w gabinecie stomatologicznym. Jest to miejsce, w którym ryzyko przenoszenia patogenów jest szczególnie wysokie. Częsty kontakt personelu z pacjentami, użycie narzędzi wielorazowego użytku oraz kontakt z płynami ustrojowymi sprawiają, że odpowiednia higiena rąk i dezynfekcja powierzchni są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno pacjentom, jak i pracownikom.
Warto podkreślić, że prywatne gabinety stomatologiczne funkcjonują w dwóch wymiarach. Z jednej strony, prowadzą działalność gospodarczą, co oznacza, że podlegają restrykcyjnym przepisom i zasadom dotyczącym funkcjonowania. Z drugiej strony – odpowiadają za bezpieczeństwo pacjentów i jakość świadczonych usług, co wiąże się z przepisami dotyczącymi odpowiedzialności zawodowej.
Skuteczne zarządzanie tym obszarem obejmuje edukację, stosowanie wysokiej jakości produktów do dezynfekcji, a także monitoring i promowanie kultury bezpieczeństwa. Ma to kluczowe znaczenie dla zdrowia pracowników oraz pacjentów. Minimalizuje także ryzyko powstania ewentualnych strat, które mogłyby pojawić się w wyniku zakażenia pacjenta – co bezpośrednio wpływa na reputację oraz przewagę konkurencyjną gabinetu.
Znaczenie dezynfekcji rąk w gabinetach stomatologicznych
Ręce są jednym z głównych źródeł przenoszenia patogenów w placówkach medycznych. Dlatego ich higiena powinna być priorytetem. Procedury dezynfekcji rąk muszą być zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS), obejmując zarówno mycie, jak i dezynfekcję dłoni preparatami o szerokim spektrum działania.
W zależności od wykonywanych zabiegów konieczna jest higieniczna lub chirurgiczna dezynfekcja rąk.
Higieniczna dezynfekcja rąk
Ma na celu eliminację drobnoustrojów przejściowych z powierzchni skóry i trwa zwykle 30 sekund. Obejmuje działanie na wirusy, bakterie oraz grzyby.
Jak ją skutecznie wykonać? Na czyste, suche dłonie aplikuje się preparat do dezynfekcji. Produkty do dezynfekcji wciera się dokładnie we wszystkie obszary rąk (zgodnie z techniką wg WHO) przez wymagany czas.
Kiedy ją stosować? Przed i po kontakcie z pacjentem, po zdjęciu rękawiczek, przed procedurami niewymagającymi jałowych warunków.
Chirurgiczna dezynfekcja rąk
Jej celem jest redukcja zarówno flory przejściowej, jak i stałej na skórze dłoni oraz przedramion, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas zabiegów chirurgicznych. Trwa od 1,5 do 3 minut.
Jak ją skutecznie wykonać? Ręce i przedramiona należy dokładnie umyć antyseptycznym mydłem i osuszyć jałowym ręcznikiem. Następnie aplikuje się odpowiedni środek dezynfekujący i wciera go w dłonie oraz przedramiona przez określony czas, dbając o to, aby skóra pozostawała wilgotna przez cały proces dezynfekcji.
Kiedy ją stosować? Przed zabiegami chirurgicznymi, w sterylnych warunkach medycznych.
W gabinecie stomatologicznym nie zapominajmy o powierzchniach
Pomieszczenia medyczne, w tym gabinety stomatologiczne, powinny być myte i dezynfekowane nie rzadziej niż raz dziennie – najlepiej na koniec dnia pracy lub w razie potrzeby w ciągu dnia. Zaleca się stosowanie preparatów na bazie czwartorzędowych związków amoniowych, które wypierają toksyczne i uciążliwe środki chlorowe ze względu na niski koszt, wysoką skuteczność oraz dobre właściwości myjące.
Do dezynfekcji małych, trudno dostępnych powierzchni najlepiej sprawdzają się środki na bazie alkoholu. Charakteryzują się one szybkim czasem działania i szerokim spektrum biobójczym, a dodatkowo nie pozostawiają smug. W takich przypadkach warto stosować preparaty w formie aerozolu lub chusteczek.
W gabinetach wyposażonych w nowoczesne fotele i urządzenia istotne jest zwracanie uwagi na testy kompatybilności produktów dezynfekujących z materiałami, z których wykonane jest wyposażenie. Stosowanie środków dezynfekcji, które przeszły tego typu testy, pozwoli na utrzymanie nie tylko estetycznego dla oka pacjenta otoczenia, ale utrzyma kosztowne wyposażenie gabinetu w dobrym stanie przez długi czas.
Podsumowanie
Zaniedbanie dezynfekcji rąk i powierzchni może skutkować: Ryzykiem zakażeń krzyżowych, które mogą prowadzić do poważnych infekcji u pacjentów i personelu. Konsekwencjami prawnymi, w tym sankcjami administracyjnymi i odpowiedzialnością karną w przypadku zaniedbań skutkujących zakażeniem pacjenta.
Utratą reputacji, jako że pacjenci coraz częściej zwracają uwagę na standardy higieny w placówkach medycznych, a ich brak może prowadzić do utraty zaufania i spadku liczby pacjentów.
Bądźmy szczególnie wyczuleni na przestrzeganie odpowiednich standardów oraz stosowanie skutecznych procedur higieny. Tylko systematyczne działanie w tym zakresie pozwoli zapewnić bezpieczeństwo zarówno pacjentom, jak i personelowi.
|
Autor: lek. Waldemar Ferschke
Lekarz medycyny, specjalista I stopnia z epidemiologii, Wiceprezes Zarządu MEDISEPT Sp. z o.o. Autor licznych publikacji w prasie naukowej, m. in z zakresu profilaktyki zakażeń w placówkach służby zdrowia. Od 30 lat związany z branżą dezynfekcji.
Artykuł opublikowany w numerze 3/2025 magazynu Nowy Gabinet Stomatologiczny. Zobacz pełny spis treści. Dowiedz się więcej - Nowy Gabinet Stomatologiczny.
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" -zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.