Materiały stomatologiczne

Według Swensona najlepszą retencję przyszłej protezie będzie zapewniał grzbiet wyrostka, który jest szeroki na powierzchni nośnej i praktycznie równoległy w kierunkach trójkątów zatrzonowcowych. Niestety, z taką sytuacją mamy bardzo rzadko do czynienia w protetyce stomatologicznej.

Zęby akrylowe. Pomimo rozwoju szeregu nowoczesnych technologii w protetyce, ponad 75 proc. prac stanowią protezy ruchome, w których wykorzystywane są zęby akrylowe. Na rynku dostępne są zęby pochodzące od wielu producentów, które różnią się nie tylko kształtem i kolorem, ale też niektórymi właściwościami fizyko-chemicznymi.

Tradycyjne cementy to materiały dwuskładnikowe, których proces wiązania polega na reakcji kwas – zasada. W zależności od rodzaju cementu zmieniają się te dwa składniki. W przypadku cementów polikarboksylowych reagują ze sobą kwas poliakrylowy i szkło. Pierwszym cementem stosowanym w stomatologii był cement fosforanowy.

Woski w stomatologii używane są już od ponad 100 lat i nadal pozostają podstawowym materiałem pomocniczym w technice dentystycznej. Materiały te są łatwe do formowania w temperaturze pokojowej, zaś woski odlewnicze po umieszczeniu w piecu spalają się bezresztkowo.Woski to organiczne polimery zawierające w swoim składzie węglowodory, a także ich pochodne: estry i alkohole. Ich masa cząsteczkowa jest niższa niż polimerów akrylowych stosowanych do wyrobu protez dentystycznych i zawiera się w grupie 400-4000 pojedynczych atomów.

Skuteczność fluorku cyny (II) jest powszechnie znana. Był on jednym z pierwszych źródeł jonów fluoru stosowanym w profilaktyce próchnicy. Pierwsze badania tego związku opublikowano w USA w roku 1950. Jego zalety doceniła ADA, uznając w 1960 pastę z zawartością fluorku cyny, jako preparat zmniejszający ryzyko występowania próchnicy.

Dziś dla pacjentów fluorek cyny jest dostępny w postaci płukanek, żeli oraz oczywiście past do zebów. Stosowanie tych preparatów w znacznym stopniu wpływa na zmniejszenie próchnicy, nadwrażliwości zębów, zmniejszenie osadzania się płytki nazębnej i stanów zapalnych w okolicy kieszonki dziąsłowej oraz ogólną poprawę stanu dziąseł (2). Oprócz działań klinicznych, preparaty zawierające fluorek cyny są pomocne w profilaktyce halitosis. Niektóre badania wskazują również na mniejszą erozję szkliwa w przypadku stosowania przez pacjentów past zawierających fluorek cyny.

Chlorheksydyna (CHX) jest związkiem wynalezionym w latach 50. ubiegłego wieku. Od wielu lat stosowana jest jako bezpieczny środek bakteriobójczy o szerokim spektrum działania. Liczne badania pokazują, że chlorheksydyna potrafi w znacznym stopniu zredukować ilość mikroorganizmów występujących na skórze, powierzchni zębów, w ślinie oraz płytce nazębnej. Jest również z powodzeniem wykorzystywana podczas niechirurgicznych zabiegów peridontologicznych oraz podczas leczenia endodontycznego. W niskich stężeniach odznacza się właściwościami bakteriostatycznym a w wyższych bakteriobójczymi.

Podczas używania różnych materiałów w obrębie jamy ustnej bardzo często następuje zjawisko mikroszczeliny. Może być to tworzenie się przerwy pomiędzy dwoma strukturami w skali mikro lub nano. Przyczyn powstawania tego zjawiska można dopatrywać się w kilku rodzajach czynników.

Amalgamaty znajdują zastosowanie w stomatologii już od prawie dwóch wieków. Pierwsze zastosowanie przypisuje się braciom Crawcouer, którzy ugniatali z rtęcią rozdrobnione srebrne monety w 1833 roku. Za ojca nowoczesnych wypełnień amalgamatowych uważa się G.V. Blacka, który w 1895 po raz pierwszy określił skład amalgamatu jako mieszaninę: 67 proc. Ag, 27 proc. Sn, 5 proc. Cu, 1 proc. Zn.

Wypełnienia czasowe w stomatologii. Materiały do wypełnień czasowych (temporary filling) są tomateriały stosowane przed założeniem materiału długoczasowego. Dlatego stawia się przed nimi inne wymagania niż wobec materiałów długoczasowych. Podstawowymi wymaganiami są łatwość zakładania i usuwania z miejsca aplikacji, muszą mieć też korzystny wpływ na tkanki zęba (zwłaszcza na miazgę) i przyzębia.

Materiały kompozytowe stosowane do uzupełnień w zębach są znane już od ponad 35 lat. Charakteryzują się stosunkowo wysoką odpornością na zgniatanie, dosyć niską ścieralnością oraz dobrą adhezją do tkanek zęba. Jednak jedną z zasadniczych właściwości, z powodu której materiały te są szeroko stosowane i na stałe zagościły w gabinetach stomatologicznych, jest ich kolor. Barwy kompozytu dokładnie odwzorowują kolor otaczających tkanek zęba.