Aspartam, jeden z najpowszechniej stosowanych sztucznych słodzików na świecie, znalazł się w centrum kontrowersji po tym, jak Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) sklasyfikowała go jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi. Europejska organizacja Foodwatch domaga się całkowitego zakazu stosowania aspartamu w produktach spożywczych. Dlaczego jego wpływ na zdrowie zębów i dziąseł jest często bagatelizowany? I jakie alternatywy mogą zaoferować lekarze dentyści swoim pacjentom?
Badania naukowe
Szybka utrata zębów u osób starszych a zwiększone ryzyko śmierci
Utrata zębów u osób starszych może być nie tylko problemem estetycznym czy funkcjonalnym, ale także sygnalizować zwiększone ryzyko przedwczesnej śmierci. Takie wnioski płyną z jednego z największych długoterminowych badań na świecie – Chinese Longitudinal Healthy Longevity Survey. Naukowcy zaobserwowali, że im szybciej postępuje utrata zębów, tym wyższe jest ryzyko zgonu. Co kryje się za tą zależnością? Jakie mechanizmy biologiczne i społeczne mogą wyjaśniać ten związek? I dlaczego lekarze dentyści powinni zwracać szczególną uwagę na stan uzębienia swoich pacjentów, zwłaszcza tych w podeszłym wieku?
Zawał serca związany z bakteriami jamy ustnej
Zespół naukowców z Finlandii i Wielkiej Brytanii opublikował przełomowe wyniki badań, które mogą zmienić sposób postrzegania choroby wieńcowej i zawału mięśnia sercowego. Według ich ustaleń, istotną rolę w rozwoju tych schorzeń mogą odgrywać bakterie bytujące w jamie ustnej. Odkrycie to wskazuje, że zawał serca może mieć nie tylko charakter metaboliczny, lecz także infekcyjny.
Dieta śródziemnomorska a profilaktyka chorób dziąseł
Coraz więcej badań naukowych wskazuje na bezpośredni wpływ diety na zdrowie jamy ustnej. Najnowsze badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii sugerują, że dieta śródziemnomorska może znacząco zmniejszać ryzyko chorób dziąseł, a wysokie spożycie czerwonego mięsa zwiększa stany zapalne w obrębie przyzębia. Wyniki te są szczególnie istotne dla lekarzy dentystów i specjalistów chorób wewnętrznych, którzy chcą wprowadzać zalecenia dietetyczne w profilaktyce chorób przyzębia.
Bakterie bytujące na języku mogą wpływać na zdrowie mózgu
Zespół z University of Exeter wykazał, że bakterie obecne na języku i w jamie ustnej mogą mieć wpływ na zdrowie mózgu i procesy poznawcze.
Stworzono hydrożel uwalniający sztuczną ślinę – nadzieja dla pacjentów z kserostomią
Zespół badaczy z kilku amerykańskich uczelni, współpracujących w ramach American Chemical Society (ACS), opracował innowacyjny hydrożel, który może stać się przełomem w leczeniu kserostomii (przewlekłej suchości jamy ustnej).
Badania nad genetycznymi mechanizmami rozwoju jamy ustnej, zębów i skóry
Ponad 3 miliony dolarów grantu z National Institutes of Health otrzymali naukowcy z University of Iowa na badania nad genetycznymi mechanizmami rozwoju jamy ustnej, zębów i skóry okolic ust. Projekt ma kluczowe znaczenie dla stomatologii, chirurgii szczękowo-twarzowej i medycyny regeneracyjnej, ponieważ jego wyniki mogą w przyszłości umożliwić opracowanie innowacyjnych terapii regeneracyjnych oraz skuteczniejsze leczenie wad rozwojowych twarzoczaszki, takich jak rozszczep wargi, hipodoncja czy niedorozwój żuchwy.
Zęby z własnych komórek pacjenta – przełom w stomatologii coraz bliżej
Brytyjscy naukowcy z King’s College London opracowali technologię pozwalającą na wyhodowanie zęba z komórek pacjenta. To innowacyjne podejście może w przyszłości zrewolucjonizować leczenie bezzębia i chorób jamy ustnej, eliminując potrzebę stosowania implantów i protez.
Nowe dowody naukowe na temat marihuany i ryzyka nowotworów
Badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Południowej Kalifornii wykazało silny związek między przewlekłym używaniem marihuany a rozwojem raka głowy i szyi. Analiza obejmowała dokumentację medyczną ponad 116 000 dorosłych pacjentów, u których wcześniej nie występowały te nowotwory.
Zakaz fluoryzacji wody w USA może wywołać kryzys zdrowia jamy ustnej – ostrzegają eksperci
Naukowcy alarmują: wstrzymanie fluoryzacji wody w USA może skutkować milionami nowych przypadków próchnicy u dzieci. Mimo że badania potwierdzają bezpieczeństwo i skuteczność fluoru, kolejne stany rezygnują z tej formy profilaktyki. Co to oznacza dla lekarzy, lekarzy dentystów i zdrowia publicznego?
Czy bakterie z jamy ustnej mogą wywoływać chorobę Alzheimera? Nowe badania wskazują na związek
Coraz więcej badań wskazuje, że choroba Alzheimera może mieć podłoże infekcyjne. Jednym z najważniejszych dowodów w tym kierunku są badania zespołu naukowców z Uniwersytetu Louisville, kierowanego przez prof. Jana Potempę – polskiego mikrobiologa i specjalistę w dziedzinie patogenezy chorób przyzębia.
Duże zmiany w mikromie jamy ustnej i jelit u pacjentów z marskością wątroby
Nowe badania naukowców z King’s College London pokazują, że u pacjentów z marskością wątroby dochodzi do poważnych zmian w mikrobiomie jamy ustnej i jelit. Bakterie zyskują zdolność migracji między tymi obszarami, a także wykazują rosnącą oporność na antybiotyki. Wyniki te mogą całkowicie zmienić sposób leczenia zakażeń u osób z chorobami wątroby.
Pacjenci z periodontitis są bardziej narażeni na powikłania cukrzycowe – wyniki szwedzkich badań
Nowe badanie przeprowadzone w Szwecji potwierdza, że zapalenie przyzębia (periodontitis) zwiększa ryzyko powikłań u pacjentów z cukrzycą – zwłaszcza u osób z trudnościami w kontroli glikemii. To kolejne dowody na silny związek między stanem zdrowia jamy ustnej a ogólnym stanem metabolicznym organizmu.
Spożycie cukru a zdrowie: nowe badania pokazują, że napoje słodzone są groźniejsze niż cukier w pokarmach
Najnowsze badania naukowców z Brigham Young University (BYU) i niemieckich instytucji rzucają nowe światło na wpływ cukru na zdrowie. Okazuje się, że cukier spożywany w formie napojów – nawet soków owocowych – znacznie podnosi ryzyko cukrzycy typu 2, podczas gdy cukry zawarte w pokarmach mogą mieć działanie neutralne, a nawet ochronne. Oto co powinni wiedzieć lekarze, lekarze dentyści i specjaliści zajmujący się dietetyką.
Związek między mikrobiomem jamy ustnej a zaburzeniami lękowymi i depresją – nowe dane z badań obserwacyjnych
Czy mikrobiom jamy ustnej może wpływać na zdrowie psychiczne? Najnowsze badanie międzynarodowego zespołu naukowców ujawnia zaskakujące powiązania między składem flory bakteryjnej w ustach a nasileniem objawów depresji, lęku i bezsenności. Wyniki mogą mieć istotne znaczenie nie tylko dla psychiatrii, lecz także dla stomatologii i profilaktyki zdrowotnej.
Niższe zdolności poznawcze a choroby przyzębia: nowe badania sugerują wyższe ryzyko periodontopatii
Nowe badania zaprezentowane podczas kongresu EuroPerio11 ujawniają istotny związek między poziomem funkcji poznawczych a zdrowiem przyzębia. Okazuje się, że osoby z niższym poziomem zdolności intelektualnych już od wczesnej dorosłości są bardziej narażone na rozwój chorób przyzębia – niezależnie od stylu życia czy statusu społecznego. Wyniki te mogą zmienić podejście do profilaktyki i leczenia periodontopatii.
Znaczenie rodzaju wysiłku fizycznego w prewencji chorób przyzębia
Nowe badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Complutense w Madrycie wykazało, że aktywność fizyczna w czasie wolnym może obniżać ryzyko zapalenia przyzębia (periodontitis), natomiast wysiłek związany z pracą zawodową – przeciwnie – może to ryzyko zwiększać. Odkrycie to otwiera nowe możliwości w profilaktyce chorób przyzębia i wskazuje na potrzebę różnicowania rodzaju aktywności fizycznej w zaleceniach zdrowotnych.
Czy mikrobiom jamy ustnej pomoże diagnozować autyzm? Nowe badania otwierają drogę do przełomu
Naukowcy z Uniwersytetu w Hongkongu opracowali model predykcyjny, który pozwala z 81-procentową skutecznością rozpoznać zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) u dzieci na podstawie analizy mikrobiomu jamy ustnej. Odkrycie to może zrewolucjonizować proces wczesnej diagnostyki autyzmu i wprowadzić nowe narzędzie przesiewowe do gabinetów stomatologicznych.
Krztusiec zagrożeniem dla dentystów? Rosnąca liczba zakażeń powodem do niepokoju
W marcu 2025 roku w Polsce odnotowano blisko 7 tys. przypadków krztuśca – to aż o 2 tys. więcej niż miesiąc wcześniej. Wzrost zachorowań może mieć istotne konsekwencje również dla lekarzy dentystów, którzy codziennie pracują w bliskim kontakcie z drogami oddechowymi pacjentów.
Leki przeciwdepresyjne w leczeniu zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowego (TMD)
Nowe badania wskazują, że leki przeciwdepresyjne mogą skutecznie wspierać leczenie pacjentów z przewlekłymi zaburzeniami stawu skroniowo-żuchwowego (TMD). W połączeniu z terapiami niefarmakologicznymi istotnie zmniejszają dolegliwości bólowe i poprawiają funkcję stawu. Dowiedz się, jakie substancje wykazują największą skuteczność oraz jakie są perspektywy dalszych badań w tym obszarze.





