Najnowsze badania naukowców z Brigham Young University (BYU) i niemieckich instytucji rzucają nowe światło na wpływ cukru na zdrowie. Okazuje się, że cukier spożywany w formie napojów – nawet soków owocowych – znacznie podnosi ryzyko cukrzycy typu 2, podczas gdy cukry zawarte w pokarmach mogą mieć działanie neutralne, a nawet ochronne. Oto co powinni wiedzieć lekarze, lekarze dentyści i specjaliści zajmujący się dietetyką.
-
Napoje słodzone – w tym soki owocowe – zwiększają ryzyko cukrzycy typu 2, nawet przy niewielkim spożyciu.
-
Każda porcja 350 ml napoju słodzonego cukrem podnosi ryzyko cukrzycy typu 2 o 25%.
-
Cukier w pokarmach nie wykazuje takiego działania – może mieć wręcz efekt ochronny.
-
Rekomendacje dietetyczne powinny różnicować źródła cukru, a nie eliminować go całkowicie.
Napoje słodzone a ryzyko cukrzycy: co wiemy dziś?
Powszechnie wiadomo, że cukier przyczynia się do powstawania próchnicy, poprzez zakwaszanie środowiska jamy ustnej i demineralizację szkliwa. Jednak nowe badania pokazują, że konsekwencje spożywania cukru sięgają znacznie dalej – wpływają na ogólnoustrojowe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Szczególnie niebezpieczna okazuje się być forma, w jakiej cukier jest spożywany.
Wyniki badań: "picie cukru" bardziej szkodliwe niż jego jedzenie
Zespół naukowców z Brigham Young University, we współpracy z niemieckimi badaczami, przeanalizował dane dotyczące spożycia różnych form cukru. Najważniejszy wniosek? Cukry w napojach – niezależnie czy pochodzą z napojów gazowanych, energetycznych czy soków owocowych – znacznie bardziej obciążają metabolizm.
– To pierwsze badanie, które tak jasno wykazuje zależność między różnymi źródłami cukru a ryzykiem cukrzycy typu 2 – podkreśla prof. Karen Della Corte, główna autorka publikacji.
Kluczowe liczby:
- 350 ml słodzonego napoju dziennie = wzrost ryzyka o 25%;
- 240 ml soku owocowego dziennie = wzrost ryzyka o 5%;
- Nie stwierdzono bezpiecznego „minimum” – ryzyko rośnie już od pierwszej porcji.
Cukry z pokarmów: potencjalna ochrona?
Zaskakujące wyniki dotyczyły także cukru stołowego (sacharozy) oraz całkowitego spożycia cukrów (naturalnych i dodanych). Spożycie 20 g dziennie wykazywało działanie ochronne, obniżając ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Naukowcy tłumaczą to odmiennym mechanizmem wchłaniania cukru w organizmie – pokarmy zawierają błonnik i inne składniki, które spowalniają wchłanianie glukozy i nie powodują gwałtownego wzrostu jej poziomu we krwi.
Mechanizm działania: dlaczego napoje są bardziej szkodliwe?
Cukry w napojach mają charakter izolowany i skoncentrowany, co prowadzi do:
- gwałtownego wzrostu poziomu glukozy we krwi;
- przeciążenia pracy wątroby;
- zwiększenia syntezy tłuszczu wątrobowego;
- rozwoju insulinooporności – kluczowego mechanizmu patogenetycznego cukrzycy typu 2.
Wnioski i rekomendacje dla lekarzy
W świetle wyników badań niezbędne jest:
- rozróżnianie źródeł cukru w edukacji zdrowotnej pacjentów,
- ograniczanie spożycia napojów słodzonych i owocowych soków, nawet 100%,
- promowanie diety opartej na niskoprzetworzonych pokarmach z naturalnymi cukrami,
- aktualizacja wytycznych dietetycznych, uwzględniająca formę i źródło cukru.
Nowy Gabinet Stomatologiczny: Spożycie cukru a zdrowie
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.
