Nieuzasadnione przepisywanie antybiotyków przez dentystów to rosnący problem zdrowia publicznego, przyczyniający się do rozwoju oporności bakterii na leczenie. Międzynarodowy zespół naukowców z Wielkiej Brytanii i Indii uruchomił program edukacyjny dla stomatologów, który znacząco poprawia świadomość i zmienia praktyki kliniczne w zakresie racjonalnej antybiotykoterapii.
- Nadużywanie antybiotyków przez dentystów przyczynia się do globalnego wzrostu oporności bakterii na leczenie.
- Uniwersytet w Leeds i BIHER w Indiach realizują pilotażowy program edukacyjny dla dentystów z modułem CPD.
- Projekt znacząco zwiększa wiedzę i gotowość stomatologów do zmiany schematów terapeutycznych.
- Program zostanie udostępniony online jako bezpłatne narzędzie edukacyjne wspierające racjonalną antybiotykoterapię.
Skala problemu: antybiotykooporność w stomatologii
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wielokrotnie ostrzegała przed skutkami nadużywania antybiotyków – także w stomatologii. Szacuje się, że dentysta jest odpowiedzialny nawet za 10% wszystkich recept na antybiotyki. W wielu przypadkach leki te są przepisywane bez rzeczywistych wskazań klinicznych, np. przy leczeniu bólu zęba, gdy możliwe jest wdrożenie leczenia przyczynowego.
Z punktu widzenia lekarza dentysty, decyzja o przepisaniu antybiotyku bywa podyktowana obawą przed rozwojem powikłań, presją pacjenta lub brakiem dostępu do natychmiastowej interwencji chirurgicznej. To właśnie na przeciwdziałanie tym nawykom terapeutycznym ukierunkowany jest międzynarodowy projekt badawczo-edukacyjny, który łączy wiedzę i doświadczenie środowisk akademickich z Wielkiej Brytanii i Indii.
Edukacja zamiast represji: pilotażowy projekt CPD
Inicjatywa została uruchomiona przez Uniwersytet w Leeds (Wielka Brytania) we współpracy z Bharath Institute of Higher Education and Research (BIHER) w Ćennaj (Indie). Jej fundamentem jest moduł edukacyjny CPD (ang. Continued Professional Development), obejmujący:
- aktualne informacje na temat antybiotykooporności,
- przegląd zaleceń dotyczących racjonalnego stosowania antybiotyków w stomatologii,
- studia przypadków klinicznych,
- rekomendacje alternatywnych metod leczenia bez konieczności farmakoterapii.
– Trudno winić samych stomatologów – często nie zdają sobie sprawy ze szkód, jakie może wyrządzić rutynowe przepisywanie antybiotyków. Ale zmiana jest możliwa – podkreśla dr Bhuvaraghan, autorka programu i jednocześnie praktykująca dentystka w Indiach i Wielkiej Brytanii.
Efekty edukacji: większa świadomość i zmiana postaw
Po wdrożeniu pilotażu odnotowano znaczącą poprawę wiedzy i zmianę nastawienia uczestników do praktyk klinicznych związanych z antybiotykoterapią. Dentyści biorący udział w projekcie zadeklarowali większą ostrożność i gotowość do stosowania strategii zgodnych z zasadami antimicrobial stewardship – czyli odpowiedzialnego zarządzania stosowaniem antybiotyków.
Program CPD jest obecnie cyfryzowany i niebawem zostanie udostępniony bezpłatnie na stronie internetowej Indyjskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Umożliwi to jego szerokie wdrożenie również w innych krajach, w tym w Polsce.
Edukacja na poziomie uczelni i międzynarodowe wsparcie
Władze Uniwersytetu w Leeds deklarują włączenie zasad racjonalnej antybiotykoterapii do programu nauczania dla studentów kierunku lekarsko-dentystycznego. To działanie wyprzedza wymagania wielu krajowych systemów edukacyjnych i podkreśla rosnącą rolę profilaktyki i edukacji w walce z globalnym zagrożeniem antybiotykoopornością.
– Nasi badacze, we współpracy z partnerami z Indii, pokazują, jak innowacja i zaangażowanie mogą zmienić podejście do walki z opornością na antybiotyki – podsumowuje prof. Shearer West, rektorka Uniwersytetu w Leeds.
Nowy Gabinet Stomatologiczny: Nadużywanie antybiotyków w stomatologii
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.
