Sztuka, literatura i współpraca z pacjentami jako narzędzia zmiany systemu opieki stomatologicznej? Taki cel przyświeca nowatorskiemu projektowi badawczemu University of Plymouth, który chce przełamać bariery w leczeniu stomatologicznym osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Pacjent jako partner: nowe podejście w leczeniu stomatologicznym
Projekt realizowany przez University of Plymouth w Wielkiej Brytanii ma na celu opracowanie bardziej dostępnych i empatycznych rozwiązań w zakresie opieki dentystycznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. W jego ramach zaplanowano cykl warsztatów i spotkań, w których udział biorą:
-
osoby z niepełnosprawnościami,
-
ich opiekunowie,
-
dentyści,
-
naukowcy z różnych dziedzin.
Kluczową rolę w projekcie odgrywa interakcja i dialog, a nie tylko obserwacja. Badacze chcą zrozumieć realne potrzeby i bariery, które utrudniają dostęp do leczenia.
Nie tylko stres, lecz systemowe przeszkody
Jak wskazują badacze, dla wielu osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi wizyta u dentysty to znacznie więcej niż stres. Problemy zaczynają się już na etapie umawiania wizyt, komunikacji czy adaptacji gabinetu. W efekcie:
-
dzieci z niepełnosprawnościami częściej trafiają do szpitala z powodu ekstrakcji zębów,
-
u dorosłych pogarsza się ogólny stan jamy ustnej,
-
rutynowe leczenie bywa zastępowane farmakoterapią zaburzeń psychicznych.
"Diagnostyczne zacienienie": niebezpieczna pomyłka
Projekt zwraca również uwagę na zjawisko tzw. diagnostycznego zacienienia – czyli sytuacji, gdy objawy somatyczne, takie jak ból zębów, są błędnie przypisywane problemom psychicznym.
– Ból stomatologiczny bywa często źle rozpoznawany – zamiast leczenia pacjenci otrzymują leki na zaburzenia psychiczne. Chcemy znaleźć sposoby, by diagnoza i leczenie były szybsze, trafniejsze oraz bardziej empatyczne – mówi prof. Rohit Shankar, neuropsychiatra i współautor projektu.
Sztuka, literatura i nowe ścieżki rozumienia pacjenta
W procesie diagnozy i terapii badacze wykorzystają sztukę, literaturę i osobiste narracje, by lepiej zrozumieć doświadczenia pacjentów i ich potrzeby. To podejście ma pozwolić na:
-
stworzenie nowych materiałów edukacyjnych dla personelu medycznego,
-
opracowanie bardziej przyjaznych procedur klinicznych,
-
zmianę podejścia do osób z niepełnosprawnością – z „trudnych pacjentów” na aktywnych uczestników procesu leczenia.
– Nasz projekt ma na celu opracowanie rozwiązań, które poprawią doświadczenia pacjentów i będą mogły zostać wdrożone do codziennej praktyki – mówi prof. Mona Nasser, kierowniczka projektu i dyrektorka Plymouth Institute of Health and Care Research.
Krok w stronę prawdziwie inkluzyjnej stomatologii
Choć projekt dopiero ruszył, jego założenia mogą przynieść realne zmiany w organizacji opieki zdrowotnej – także poza Wielką Brytanią. Potrzeba większej dostępności, empatii i świadomości barier w stomatologii dotyczy również innych krajów, w tym Polski.
Nowy Gabinet Stomatologiczny: Nowatorski projekt leczenia dentystycznego dla osób z niepełnosprawnością intelektualną
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.
