Dziecko - Zęby - Lekarz - Stomatolog - Dla rodziców

Wady zgryzu są jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych jamy ustnej, tuż obok próchnicy i chorób przyzębia [1]. Polacy nie są tutaj wyjątkiem, szczególnie jeśli mowa o zdrowiu jamy ustnej u najmłodszych – ponad 60 proc. polskich dzieci i nastolatków w wieku 11-18 lat doświadcza problemów ze zgryzem [2]. Wady zgryzu nie są natomiast jedynie estetyczną kwestią, a mogą powodować inne problemy zdrowotne związane np. prawidłowym oddychaniem, trawieniem, wymową i ogólną jakością życia [3]. Jednak można temu zaradzić, podejmując leczenie odpowiednio wcześnie – kluczowa jest rola i szybkie działanie rodziców.

Sedacja wziewna. Czy wiesz, że nawet 90% dzieci w wieku przedszkolnym ma próchnicę zębów? Co więcej, okazuje się, że połowa z nich nigdy nie była jeszcze u stomatologa. Dane te są niezwykle niepokojące w obliczu powszechności chorób zębów już w życiu dorosłym. Świadomość Polaków w zakresie regularnych badań w gabinecie stomatologicznych wciąż jest niewielka.

Fluoryzacja u dzieci postrzegana jest jako obowiązek szkolny. Ale czy na pewno? Dyskusje w sprawie fluoru prowadzą do różnych stanowisk, a rodzice nie zawsze zdają sobie sprawę z powagi problemu. Nie do końca też wiedzą, że ostateczna decyzja należy zawsze do nich, a jednorazowy zabieg fluoryzacyjny nie będzie cenny, jeśli na co dzień pozwolimy dziecku na różne zaniedbania w higienie jamy ustnej. Fluor występuje naturalnie w pożywieniu, a jego nadmiar ma szkodliwy wpływ na cały organizm. Dotyczy to zarówno dzieci, jak i dorosłych. Czy jednak szkolne postępowanie może zaszkodzić? Jaka dawka jest tak naprawdę potrzebna?

Fot. 123 RF

Bagatelizowanie konieczności leczenia zębów mlecznych to częsty błąd popełniany przez rodziców. Mleczaki są bardzo podatne na próchnicę i zanim wypadną, mogą zaszkodzić wyrzynającym się zębom stałym. Nieleczone mogą prowadzić do poważnych chorób zębów stałych oraz wad zgryzu. Eksperci podkreślają, że regularne kontrole u stomatologa należy zacząć więc już w momencie pojawienia się pierwszych ząbków i przeprowadzać je co trzy miesiące.

Polska zajmuje drugie miejsce w Europie pod względem rozwoju próchnicy wśród najmłodszych. Szacuje się, że tą chorobą dotkniętych jest aż 76 proc. dzieci w wieku od 6 do 12 lat. Eksperci przekonują, że obok prawidłowego szczotkowania zębów pastą z fluorem, czyszczenia przestrzeni międzyzębowych oraz regularnych kontroli u stomatologa bardzo ważną rolę w profilaktyce próchnicy odgrywa bezcukrowa guma do żucia. Według badań stosowanie jej przez 20 minut po jedzeniu i piciu stymuluje wydzielanie śliny, pomagając neutralizować kwasy osadu nazębnego oraz usunąć resztki żywności.

Fot. 123 RF

Wizyta adaptacyjna u stomatologa to ważny moment w życiu dziecka i powinna być przez nie jak najlepiej zapamiętana. Dentysta musi więc zadbać o dobrą atmosferę, bo widok stomatologicznych narzędzi i zapłakanych rówieśników wychodzących z gabinetu może skutecznie zniechęcić malucha do kolejnych odwiedzin. Dzieci boją się bólu i są na niego bardzo podatne, dlatego rodzice powinni je uprzedzić, że niektóre zabiegi mogą być bolesne.

Fot. 123

85 proc. polskich sześciolatków ma próchnicę. Wynika to ze złych nawyków żywieniowych i zbyt rzadkiego kontrolowania stanu zębów w gabinecie stomatologicznym. Z raportu firmy Ipsos wynika, że aż 18 proc. polskich dzieci w ogóle nie odwiedza lekarza dentysty. Zdaniem specjalistów kluczową rolę odgrywają rodzice i to oni powinni wyrobić w dzieciach prawidłowe nawyki związane z higieną jamy ustnej.

Lakowanie zębów zupełnie za darmo – w Gdańsku ruszył program profilaktyczny, skierowany do dzieci, które nie ukończyły trzeciego roku życia. Przygotowania do realizacji programu trwały dość długo. Jeszcze w grudniu 2013 r. został ogłoszony otwarty konkurs dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą na wybór realizatorów programów zdrowotnych dla Gminy Miasta Gdańsk na lata 2014-2016, w tym na "Program profilaktyczny zapobieganie chorobie próchnicowej u dzieci w wieku 1-3 lat”.

Trzylatki mają próchnicę. Ubytki zębów mlecznych są powszechne wśród polskich dzieci i rozwijają się m.in. na skutek częstego spożywania napojów bogatych w cukier. Nieleczona wczesna próchnica może doprowadzić do wad zgryzu, dlatego po pojawieniu się pierwszych zębów należy udać się na pierwszą wizytę kontrolną do dentysty. Próchnica zębów mlecznych dotyczy 15 proc. niemowląt oraz aż 64 proc. trzylatków w Polsce.

Pierwsza wizyta dziecka w gabinecie stomatologicznym powinna być jak najbardziej przyjemnym doświadczeniem, bo od  tego zależy, czy maluch będzie chciał jeszcze tam wrócić. W żadnym wypadku nie wolno straszyć, lecz należy tłumaczyć dzieciom, jak wiele daje wizyta u dentysty i jak ważne jest dbanie o zęby. Jeśli rodzice chętnie chodzą do stomatologa, to dziecko będzie chciało ich naśladować.

Siedmiu na dziesięciu przedszkolaków ma próchnicę.  U 15 proc. maluchów zęby są tak zniszczone, że koniecznie będzie usunięcie aż trzech mleczaków. W konsekwencji dzieci mogą mieć w przyszłości wady zgryzu, a nawet problemy z prawidłowym rozwojem kości i mięśni twarzy. 

Panuje powszechna opinia, że zębów mlecznych nie warto leczyć, ponieważ i tak wypadną. Okazuje się jednak, że o zęby dziecka należy dbać od pierwszych miesięcy życia. Regularna pielęgnacja od najmłodszych lat połączona z odpowiednio dobraną dietą przekłada się później na zdrowe zęby stałe oraz mniej problemów z próchnicą.

Brytyjscy stomatolodzy z British Dental Association alarmują: uważajmy na soki owocowe, które podajemy naszym dzieciom i sami spożywamy. Mają one opłakany w skutkach wpływ na szkliwo i przyczyniają się do psucia zębów.

Fot. 123 RF

Chociaż służą nam zaledwie kilka, maksymalnie kilkanaście lat to dziecięce zęby wymagają szczególnej uwagi. Po pierwsze są dużo bardziej delikatne niż zęby stałe, przez co są narażone na szybszy rozwój próchnicy, a druga sprawa to nastawienie dziecka. Nie każdy maluch chętnie czyści ząbki czy daje się zaprowadzić do dentysty. A pielęgnowanie zębów naszego dziecka to ważna sprawa, bowiem ewentualne zaniedbania mogą mieć negatywny wpływ na uzębienie stałe.

Ponad 102 tysiące dzieci z klas 1-3 z całego województwa śląskiego codziennie w szkole dostaje porcje jabłek, gruszek, truskawek, marchewek, słodkiej papryki czy rzodkiewek. Wszystko w ramach unijnego programu „Owoce w szkole”, do którego w pierwszym semestrze roku szkolnego 2012/2013 przystąpiło aż 977 szkół z woj. śląskiego. Właśnie trwają zapisy chętnych na drugi semestr programu. Codzienna porcja owoców i warzyw to nie tylko zdrowsza dieta, ale i zdrowsze zęby.